رتبه‌بندی صنایع بورس تهران بر اساس معیارهای ریسک از منظر سرمایه‌گذاران نهادی؛ رویکرد تحلیل پوششی داده‌ها (DEA)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران

2 دانشگاه تهران

3 دانشگاه امام صادق(ع)

چکیده

سرمایه‌گذاران نهادی طبق قانون بازار سرمایه عبارت‌اند از: شرکت­های سرمایه‌گذاری و صندوق­های مشترک. این دسته از سرمایه‌گذاران به نظر می‌رسد از جهت معیارهای انتخاب صنعت و ریسک مدنظر، با سرمایه‌گذاران خرد متفاوت باشند. در این پژوهش که رویکرد آن کیفی ـ کمی است، از روش تحلیل سلسله مراتبی، جهت رتبه‌بندی معیارهای ریسک و از تحلیل پوششی، جهت رتبه‌بندی صنایع مختلف استفاده‌شده است. نتایج پژوهش حاضر، حاکی از آن است که از منظر سرمایه‌گذاران نهادی جهت رتبه‌بندی صنایع بورس، هشت معیار ریسک مدنظر قرار می‌گیرد. مهم‌ترین معیارهای ریسک به ترتیب عبارت­اند از: دامنه نوسان بازده صنعت، دامنه نوسان قیمت به عایدی صنعت و مجموع تعداد روزهای توقف نماد در صنعت. در میان صنایع بورس از منظر نهادی­ها و با توجه به معیارهای ریسک کاراترین و کم ریسک­ترین صنایع، صنعت زیر بنایی فلزات اساسی و فعالیت­های مالی و واسطه‌گری است.

 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Rating Tehran Stock Exchange Industries Based on Risk Criteria from the Perspective of Institutional Investors: A Data Envelopment Analysis Approach

نویسندگان [English]

  • Fereidoun Rahnamaye Roodposhti 1
  • Farzaneh Asharion 2
  • Hamed Tajmir Riahi 3
1 Azad Islamic University, Tehran, Iran
2 University of Tehran, Tehran Iran
3 Emam Sadegh University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The goal of this research is to rate Tehran Stock Exchange industries based on different risk criteria from the perspective of institutional investors. We first reviewed the literature of industry risk criteria and then we interviewed some managers working in institutional investors. In the next step all the risk criteria were evaluated by institutional investors’ managers to select more important criteria using a questionnaire with Likert scale. Finally the selected criteria in the last step ranked by AHP process to identify the best industries for investment from the view point of institutional investors. In the second phase of the research we ranked the TSE industries based on Anderson Peterson Model and the weighted risk criteria. The results show that three of eight important risk criteria for industry analysis from institutional investor’s viewpoint are industry return volatility p/e volatility and sum of days symbols closed in the industry. Finally, basic metals and financial services are identified as two less risky industries selected by institutional investors based on the eight risk criteria.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rating
  • DEA
  • instituational investors
[1] Achour, D., Harvey, C. R., Hopkins, G. & C. Lany (1998), Stock Selection in Mexico, Boston: Mstr Pub, PP. 100-101.
[2] Beckwith, J. (2001), Stock Selection in Six Major Non-U.S. Markets, Journal of Investing, Vol. 9, No. 2, PP. 37-44.
[3] Charnes, A., W. Cooper, and E. Rhodes, (1978), Measuring the Efficiency of Decision Making Units, European Journal of Operational Research, 3, 429-444.
[4] Christens, Andres, P.S, (2010), Overreaction and Portfolio-Selection Strategies in the Poland Stock Market, Christens, Journal of Risk Finance, Vol: 11 Issue: 3, P. 52.
[5] Edirisinghe, NCP & X Zhang, (2008), Portfolio Selection under Dea-Based Relative Financial Strength Indicators: Case of Us Industries, Journal of the Operational Research Society, 59, PP. 31-51.
[6] Fortuna, Tiziana (2000). A Dea Model for The Efficiency Evaluation of Nondominated Paths on a Road Network European, Journal of Operational Research, 121, pp.549-558
[7] Janani and et al., (2008), Selection of Portfolio by Using Multi Attributed Decision Making (Tehran Stock Exchange), American Journal of Scientific Research, Issue 44, pp. 15-87
[8] Jensen, M., (1968), the Performance of Mutual Funds in the Period 1945-1964, Journal of Finance, 23, 389-416.
[9] Johnson, Robert, LUC SOENEN, (2003), Indicators of Successful Companies, European Management Journal, Vol. 21, No. 3, pp. 364–369
[10]           Liu، Jia، و Zhiping Chen. (2014), Regime-dependent Robust Risk Measures with Application in Portfolio Selection, Procedia Computer Science، 2nd International Conference on Information Technology and Quantitative Management، ITQM 2014، 31, pp. 344–350.
[11]           Mohanram, P. S., (2003), Is Fundamental Analysis Effective for Growth Market, Journal of Finance, Issue 44, pp. 25-45
[12]           Nalini, R.DR, (2013), an Empirical Study on Factors Influencing Equity Stock Selection by Investors in Mysore City, International Journal of Marketing, Financial Services & Management Research, Vol.2, No. 11, November, P. 151
[13]           Rouse, P., (1995), Performance Measurement, Chartered Accountants Journal of New Zealand, 74(9), 18-19.
[14]           Squyres. J. G., (1998), a Quick Peek According to Graham and Dodd, Journal of Financial Statement Analysis, fall, PP. 79-83
[15]           Tobin, J., (1958), Liquidity Preference as a Behavior toward Risk, Review of Economic Studies, 25(2), 65-86.
[16]           Toma, Aida,Silvia Dedu. (2014), Quantitative Techniques for Financial Risk Assessment: A Comparative Approach Using Different Risk Measures and Estimation Methods. Procedia Economics and Finance، 1st International Conference “Economic Scientific Research – Theoretical, Empirical and Practical Approaches”,ESPERA 2013، 8, pp. 712–719
[17]           Wong, M. C. & Y. Cheung (1998), the Practice of Investment in Hong Kong: Market Forecasting and Stock Selection, International Journal of Management Science, No.27, PP. 451-465.
[18]         احمدپور، احمد، امیر رسائیان؛ (1385)، «رابطه بین معیارهای ریسک و اختلاف قیمت پیشنهادی خریدوفروش سهام در بورس اوراق بهادار تهران»؛  بررسی‌های حسابداری و حسابرسی 1 (13): 37–60.
[19]         احمدی، سید محمدمهدی، بهنام شهریار؛ (1386)؛ «تعیین میزان بهینه سرمایه‌گذاری در بازار بورس اوراق بهادار با رویکرد ارزش در معرض ریسک»؛  بررسی‌های حسابداری و حسابرسی 1 (14): 3–24.
[20]         امیری، مقصود و مجید شریعت پناهی و محمدهادی بناکار (1389)، انتخاب سبد بهینه با استفاده از تصمیم‌گیری چند معیاره، فصلنامه بورس اوراق بهادار، شماره 11، ص 5.
[21]             آذر، عادل و علی رجب‌زاده (1389)، تصمیم‌گیری کاربردی، رویکرد MADM، تهران، نگاه دانش.
[22]         پیری، پرویز، (1391)، اﺛﺮ ﻧﻤﺎﮔﺮﻫﺎی ﺳﺎﺧﺘﺎری ﺑﺎزار ﺑﺮ رﻓﺘﺎر ﻗﯿﻤﺘﯽ ﺳﻬﺎم شرکت‌های پذیرفته‌شده در ﺑﻮرس اوراق ﺑﻬﺎدار ﺗﻬﺮان، فصلنامه بورس و اوراق بهادار، شماره 19، صص 30-45.
[23]         تالانه، عبدالرضا و محمودی، محمد مشرفی، کاوه؛ (1392)، محتوای اطلاعاتی حجم غیرعادی معاملات سهام شرکت‌های بورس تهران؛ مجله تحقیقات مالی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، دوره 15، شماره 1، تابستان، ص65.
[24]         تهرانی، رضا، مسلم پیمانی؛ (1387)؛ «بررسی مقایسه‌ای بین معیارهای رایج ریسک (واریانس و بتا) و معیارهای ریسک نامطلوب (نیمه واریانس و بتای نامطلوب)»؛ تحقیقات مالی سال 1، ش 10، صص 77–92.
[25]             جهانخانی، علی و حسن عبده تبریزی (1376)، مدیریت سرمایه‌گذاری و ارزیابی اوراق بهادار، انتشارات دانشگاه تهران.
[26]         حساس یگانه، یحیی، مرادی محمد، هدی اسکندر؛ (1387)، بررسی رابطه بین سرمایه‌گذاران نهادی و ارزش شرکت؛ بررسی‌های حسابداری و حسابرسی؛ دوره 15، شماره 52، تابستان، صص 107-122
[27]         خوش‌طینت، محسن و حمید راعی (1383)، تأثیر ارائه اطلاعات حسابداری اجتماعی بر تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران، مجله بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، شماره 37، ص 35.
[28]         فخاری، حسین و عصمت طاهری (1389)، بررسی رابطه سرمایه‌گذاران نهادی و نوسان پذیری بازده سهام شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، مجله پژوهش‌های حسابداری مالی، سال دوم، شماره چهارم، شماره پیاپی 6، ص 41.
[29]         فلاح شمس، میر فیض، احمد عبداللهی، و مطهره مقدسی؛ (1392) «بررسی عملکرد معیارهای متفاوت ریسک در انتخاب و بهینه‌سازی سبد سهام با استفاده از الگوریتم مورچگان در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران»، مدیریت مالی، سال 1، ش 2، صص 22-39.
[30]             قانون بازار سرمایه مصوب 1384.
[31]         محرابیان، سعید (1378). “مفاهیم محاسباتی در تحلیل پوششی داده‌ها”، پایان‌نامه دکتری (علوم ریاضی)، دانشگاه تربیت مدرس، صص 105-107.
[32]         مهرانی، ساسان و رساییان، امیر؛ بررسی رابطه بین معیارهای نقد شوندگی سهام و بازده سالانه سهام در بورس اوراق بهادار تهران؛ مجله حسابداری دانشگاه شیراز؛ دوره اول، پاییز 88، صص 25-31.
[33]         ودیعی محمدحسین، حسینی سید محمد، رابطه معیارهای ارزیابی عملکرد و بازده غیرعادی سهام، فصلنامه پژوهش‌های تجربی حسابداری. 1391; 1 (4)، صص 73-87.
[34]         وکیلی‌فرد، حمید‌رضا، علیرضا زارعی. (1388)؛ مطالعه توان متغیرهای حسابداری در پیش‌بینی معیارهای ریسک مدل قیمت‌گذاری آربیتراژ، پژوهشنامه اقتصادی، سال 3، ش 9، صص 113–134.
[35]         هادوی­نژاد، مصطفی (1383)، شناسایی عوامل مؤثر بر انتخاب سهم در بورس اوراق بهادار تهران، پایان‌نامه دوره کارشناسی ارشد دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، صص 131-140.
[36]         هوشمند، محمود؛ حسین خدادوست؛ (1387)، رتبه‌بندی صنایع فهرست شده در بورس اوراق بهادار تهران بر اساس میزان برخورداری از شاخص‌های مطلوب، مجله دانش و توسعه، سال 15، شماره 24، پاییز.